W dzisiejszych czasach społeczna integracja osób z niepełnosprawnościami staje się coraz ważniejszym tematem w kontekście równości i sprawiedliwości społecznej. W Polsce wiele instytucji i programów zostało stworzonych, aby wspierać osoby z niepełnosprawnościami i zapewnić im godne życie oraz równe szanse na rozwój.

Jedną z kluczowych instytucji odpowiedzialnych za wsparcie osób z niepełnosprawnościami jest Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), który odgrywa istotną rolę w finansowaniu projektów, inicjatyw oraz innowacyjnych rozwiązań mających na celu poprawę jakości życia osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Niniejszy artykuł przedstawi kluczowe aspekty działalności PFRON, jakim są dofinansowania dla osób z niepełnosprawnościami. Omówione zostaną różnorodne formy wsparcia, jakie oferuje PFRON. Ponadto, zostanie przybliżony temat dotyczący: System Obsługi Osób z Niepełnosprawnościami (SOW), który stanowi ważny element w procesie integracji osób z niepełnosprawnościami w życie społeczne, zawodowe oraz kulturalne. System Obsługi Wsparcia (SOW) to internetowa platforma stworzona w celu ułatwienia dostępu do różnych form wsparcia oferowanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). System ten umożliwia składanie wniosków o dofinansowanie, zarządzanie nimi oraz monitorowanie procesu ich rozpatrywania w sposób zautomatyzowany i uproszczony. SOW został zaprojektowany tak, aby osoby niepełnosprawne, ich opiekunowie, jak również instytucje i organizacje wspierające osoby z niepełnosprawnościami mogły w łatwy i szybki sposób aplikować o środki finansowe na potrzebne im cele, takie jak zakup sprzętu rehabilitacyjnego, adaptacja mieszkań do potrzeb osób niepełnosprawnych, wsparcie edukacyjne czy pomoc w rozpoczynaniu działalności gospodarczej.

Dzięki platformie SOW użytkownicy mogą:

Składać wnioski elektronicznie, co znacznie skraca czas potrzebny na ich przetwarzanie i eliminuje konieczność dostarczania dokumentów w formie papierowej.

Śledzić status swojego wniosku w czasie rzeczywistym, co zwiększa transparentność procesu i pozwala na szybką reakcję w przypadku potrzeby uzupełnienia dokumentacji.

Zarządzać swoimi wnioskami z jednego centralnego miejsca, co ułatwia organizację i planowanie.

Korzystać z dostępnych poradników i instrukcji, które pomagają w prawidłowym wypełnieniu wniosków oraz informują o dostępnych formach wsparcia.

System SOW jest przykładem wykorzystania nowoczesnych technologii w celu usprawnienia dostępu do wsparcia społecznego i finansowego, a jego głównym celem jest zwiększenie samodzielności i poprawa jakości życia osób niepełnosprawnych oraz ich integracja z rynkiem pracy i społeczeństwem.
W celu zaczęcia użytkowania z systemu SOW, należy wejść na stronę: https://sow.pfron.org.pl/logowanie
oraz zalogować się. W przypadku braku konta, można wybrać opcję „Zaloguj poprzez Węzeł Krajowy (tylko dla Wnioskodawców)”, gdzie będzie można wybrać alternatywny sposób logowania.
Po zalogowaniu do systemu SOW:

Na stronie głównej należy wybrać opcję „nowy wniosek” i wyselekcjonować województwo oraz gminę, w której się mieszka. Następnie, po wybraniu opcji „następny krok”, zaznacza się okno „Chcę dowiedzieć się, z jakich możliwości wsparcia mogę skorzystać”. Później należy wybrać opcję „osoba niepełnosprawna” oraz odpowiedni stopień niepełnosprawności.
Formy wsparcia dla osób z lekkim stopniem niepełnosprawności:

1. Pomoc poszkodowanym
2. Proteza kończyn
3. Proteza kończyn – serwis
4. Edukacja
5. Turnusy rehabilitacyjne
6. Sprzęt rehabilitacyjny
7. Przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze
8. Likwidacja barier architektonicznych
9. Likwidacja barier w komunikowaniu się
10. Likwidacja barier technicznych
11. Usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika
12. Rozpoczęcie działalności gospodarczej, rolniczej lub wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej
13. Oprocentowanie kredytu bankowego
14. Szkolenie organizowane przez PUP (Państwowy Urząd Pracy)

Stopnień umiarkowany:

1. Pomoc poszkodowanym
2. Oprzyrządowanie samochodu - dysfunkcja narządu ruchu
3. Oprzyrządowanie samochodu - dysfunkcja narządu słuchu
4. Prawo jazdy
5. Sprzęt elektroniczny
6. Sprzęt elektroniczny – szkolenia
7. Proteza kończyny
8. Proteza kończyny – serwis
9. Opieka dla osoby zależnej
10. Edukacja
11. Turnusy rehabilitacyjne
12. Sprzęt rehabilitacyjny
13. Przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze
14. Likwidacja barier architektonicznych
15. Likwidacja barier w komunikowaniu się
16. Likwidacja barier technicznych
17. Usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika
18. Rozpoczęcie działalności gospodarczej, rolniczej lub wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej
19. Oprocentowanie kredytu bankowego
20. Szkolenie organizowane przez PUP
21. Wypożyczenie technologii

Znaczny stopień:

1. Pomoc poszkodowanym
2. Oprzyrządowanie samochodu - dysfunkcja narządu ruchu
3. Oprzyrządowanie samochodu - dysfunkcja narządu słuchu
4. Prawo jazdy
5. Sprzęt elektroniczny
6. Sprzęt elektroniczny – szkolenia
7. Sprzęt elektroniczny – serwis
8. Wózek inwalidzki o napędzie elektrycznym
9. Wózek inwalidzki lub skuter – serwis
10. Skuter inwalidzki lub oprzyrządowanie elektryczne do wózka ręcznego\
11. Proteza kończyny
12. Proteza kończyny – serwis
13. Opieka dla osoby zależnej
14. Edukacja
15. Turnusy rehabilitacyjne
16. Sprzęt rehabilitacyjny
17. Przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze
18. Likwidacja barier architektonicznych
19. Likwidacja barier w komunikowaniu się
20. Likwidacja barier technicznych
21. Usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika
22. Rozpoczęcie działalności gospodarczej, rolniczej lub wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej
23. Oprocentowanie kredytu bankowego
24. Szkolenie organizowane przez PUP
25. Mieszkanie dla absolwenta
26. Dostępne mieszkanie
27. Mobilność osób z niepełnosprawnością
28. Wypożyczenie technologii

Po wybraniu potrzebnego przedmiotu dofinansowania, pojawią się trzy okna. Zaczynając od prawej strony:
* Dowiedz się więcej – przekieruje na stronę gov.pl , na której można znaleźć informacje dotyczące zasad dofinansowania; ważne jest, aby sprawdzić, które dokumenty należy przygotować, aby złożyć wniosek o dofinansowanie.
*Dane kontaktowe jednostki – w celu uzyskania danych kontaktowych do oddziału obsługującego wnioskodawcę. Należy wybrać odpowiedni obszar zamieszkania; województwo oraz powiat. Na końcu pokaże się informacja z adresem i danymi kontaktowymi odpowiedniej jednostki
*Złóż wniosek: w celu złożenia wniosku elektronicznie.

Składanie wniosku elektronicznego:
Należy wybrać odpowiednie dane dotyczące swojego miejsca zamieszkania. Następnie strona przekieruje do karty wniosku. Uwaga: Nie wszystkie jednostki przypisane do wnioskodawców umożliwiają elektroniczne składanie wniosków. W takim przypadku, należy udać się bezpośrednio do odpowiedniej jednostki.

Instrukcja złożenia elektronicznego wniosku PFRON na przykładzie dofinansowania do sprzętu rehabilitacyjnego:

Panel po lewej stronie ukazuje, że wniosek łącznie składa się z części A „Dane wniosku”; B „Przedmiot wniosku”; Dane dodatkowe; Załączniki i oświadczenia.

Pierwszą częścią jest zakładka „dane wnioskodawcy”. Należy wprowadzić swoje dane osobowe lub osoby, w której imieniu składamy wniosek. Po wypełnieniu pierwszej części, najlepiej jest wybrać przycisk „zapisz” w celu zapisania danych na wniosku.
Następnie w panelu po lewej stronie należy przejść do kolejnej części. Jeśli składamy wniosek w swoim imieniu można pominąć część 2 „dane podopiecznego/mocodawcy”.
Przechodząc do części 3. „Niepełnosprawność”: należy uzupełnić informacje dotyczące swojej niepełnosprawności oraz ponownie, zapisać postęp wniosku, aby przejść do kolejnej części.
Należy wrócić na górę strony i wybrać „4. Średni dochód”, która jest krótka. Należy podać informacje odnośnie średnich miesięcznych dochodów oraz liczbę osób we wspólnym gospodarstwie domowym. Po uzupełnieniu tej strony, również można zapisać etap. Przechodząc do etapu 5 „Korzystanie ze środków PFRON” należy tylko zaznaczyć czy korzystało się kiedykolwiek z dofinansowań PFRON. Można tym razem wybrać opcję „sprawdź i zapisz”. System zapisze postęp oraz sprawdzi czy dotychczas zostały podane wszystkie wymagane dane. Następnie można przejść do części „B.1. Przedmiot wniosku”:
Na górze wniosku widoczny jest niebieski przycisk „dodaj nowy przedmiot”.  Kolejno należy opisać, który przedmiot/sprzęt rehabilitacyjny ma być dofinansowany. Poniżej podaje się kwotę wnioskowanego sprzętu – „przewidywany koszt realizacji zadania”. Pole obok – „Kwota wnioskowanego dofinansowania ze środków PFRON” kwota dofinansowania to maksymalnie 80% całkowitej kwoty. Wystarczy pomnożyć kwotę sprzętu rehabilitacyjnego przez 0.8 i uzyskany wynik wprowadzić do pola. Rubryka po samej prawej ukaże czy kwota dofinansowania została prawidłowo obliczona, podając procent całkowitej wnioskowanej kwoty dofinansowania.
Poniżej, „Miejsce realizacji” należy wpisać swój adres zamieszkania. Ostatnie pole odnośnie Celu dofinansowania należy opisać, w jakim celu składany jest wniosek, z jakiego powodu potrzebny jest dany sprzęt rehabilitacyjny oraz jak będzie wykorzystywany. Można kierować się zaleceniami lekarza. Po wypełnieniu wszystkich rubryk, należy zapisać. Przedmiot wniosku zostanie dodany do tabeli i będzie można przejść do kolejnej rubryki, podsumowania.
Należy napisać uzasadnienie. Uzasadnienie powinno składać się z opisu swojego stanu zdrowia, odnosząc się do posiadanego orzeczenie o niepełnosprawności oraz chorób współistniejących, przez które zaszła potrzeba zakupu sprzętu rehabilitacyjnego. Trzeba również uwzględnić z jakiego powodu wnioskuje się o dofinansowanie oraz w jakim celu przedmiot wniosku będzie użytkowany i jak wpłynie na stan zdrowia. Nie powinno zabraknąć zwrotów grzecznościowych, gdyż jest to oficjalny dokument urzędowy. Po uzupełnieniu całej strony, można zapisać postęp, aby przejść do części „Dane dodatkowe. 1. Sytuacja zawodowa”, w której należy tylko zaznaczyć odpowiednie pole odnośnie sytuacji zawodowej. Ponownie zapisać i przejść dalej, do ostatniego etapu, czyli do załączników. Jest to jedna z najważniejszych części, gdyż każdy wniosek o dofinansowanie ze środków PFRON wymaga przedłożenia określonych dokumentów.
W sytuacji gdy „Wzory załączników” jest pusta, należy przejść dalej, do ostatniej strony: „Załączniki i oświadczenia”:

Należy zaznaczyć zgodę „RODO” na górze strony.
Poniżej znajduje się tabela, do której trzeba dołączyć skany dokumentów poprzez niebieski przycisk „dodaj plik”. W razie wątpliwości odnośnie załączników, lista wymaganych dokumentów znajduje się na samym dole strony. W przypadku wniosku na dofinansowanie ze środków PFRON do sprzętu rehabilitacyjnego, będą to:
1. Kopia ważnego orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, bądź orzeczenia równoważnego (oryginał do wglądu);

2. Zaświadczenie lekarza zawierające informację o rodzaju schorzenia oraz wskazanie dotyczące konieczności prowadzenia rehabilitacji w warunkach domowych przy użyciu wnioskowanego sprzętu rehabilitacyjnego;

3. Kopia postanowienia lub zaświadczenia sądu o ustanowieniu opiekuna prawnego dla osoby ubezwłasnowolnionej lub sporządzonego notarialnie pełnomocnictwa do dokonywania czynności w imieniu osoby zainteresowanej (oryginał do wglądu).

4. Dodatkowo oferta cenowa lub faktura proforma (w celu konkretnego wskazania rodzaju wnioskowanego sprzętu).

Po uzupełnieniu dokumentów należy wybrać „Sprawdź i zapisz”. Należy zapisać dokument i sprawdzić czy zostały podane wszystkie wymagane informacje. System pokaże na czerwono rubryki, które zostały pominięte. Poprawnie wypełniony wniosek należy wysłać – przyciskiem „wyślij do instytucji”. Po wysłaniu dokumentu pokaże się informacja, że wniosek został złożony lub uwaga, że trzeba uzupełnić informacje w przypadku nie sprawdzenia dokładnie każdej strony.
Urzędnicy PFRON mogą kontaktować się z wnioskodawcą, jeśli zajdzie taka potrzeba. Kiedy zajdzie potrzeba przerwania procesu składania wniosku należy zapisać postęp i wyjść z systemu SOW. Zaleca się unikanie przycisku „anuluj”, gdyż usunie wniosek i trzeba będzie dodać ponownie. System zapisze wniosek i po ponownym zalogowaniu się do systemu SOW będzie widoczny w rejestrze wniosków.

 

Miłosz Strzelecki
Specjalista ds. adaptacji pracowników
oddział Bydgoszcz